16 stycznia 2018 r. Komisja Europejska przyjęła strategię w dziedzinie tworzyw sztucznych, której celem jest ograniczenie niekontrolowanego wycieku odpadów z tworzyw sztucznych do środowiska, poprawa selektywnej zbiórki odpadów w ujęciu jakościowym i ilościowym, a także poprawa efektywności recyklingu i jakości recyklatów. Strategia odnosi się do całego łańcucha tworzenia wartości w branży tworzyw sztucznych. Urzędnicy Komisji Europejskiej są przekonani, że wprowadzenie zaproponowanych zmian przyniesie wiele korzyści na każdym etapie cyklu życia produktu oraz wzmocni pozycję konkurencyjną europejskiego przemysłu tworzyw sztucznych, uniezależniając go od wahań cen ropy naftowej na globalnych rynkach.
Ważnym elementem strategii są opakowania z tworzyw, które stanowią prawie 40% rynku wykorzystującego ten materiał w produkcji. W masie odpadów z tworzyw sztucznych udział opakowań jest znacznie wyższy i w 2015 r. stanowił 59%. Mając na uwadze dane statystyczne Komisja skupia swoje zainteresowanie na odpadach, zapowiadając ponowną nowelizację Dyrektywy w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Zgodnie z harmonogramem wytyczne powinny być gotowe już w styczniu przyszłego roku.
Zgodnie z postanowieniami strategii do roku 2030 wszystkie opakowania z tworzyw sztucznych muszą być przyjazne procesom recyklingu, względnie mogą być użyte wielokrotnie. Ważne jest przy tym kryterium efektywności finansowej recyklingu. Niezmiennie, Komisja kładzie nacisk na innowacje. By je pobudzić zapowiedziano stworzenie mechanizmu zachęt dla przedsiębiorstw, które zaangażują się w poszukiwanie nowych rozwiązań, w tym tworzenie biotworzyw, które nie będą generowały zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia ludzi.
Rozwój recyklingu, tak ważny dla obrotu surowcami wtórnymi także wymaga świadomie budowanej polityki oraz finansowania. Obecnie obserwuje się dużą różnorodność tworzyw sztucznych oraz rozdrobnienie po stronie przedsiębiorstw zajmujących się recyklingiem. Ambicją Komisji jest doprowadzenie do standaryzacji (w rozsądnym zakresie) oraz specjalizacji recyklerów w przetwarzaniu poszczególnych grup substancji, co pozwoli na uzyskanie powtarzalnego surowca o przewidywalnych parametrach, odpowiadających producentom produktów finalnych. Stworzenie polityki w tym zakresie powinno mieć pozytywny wpływ na rozwój rynku surowców wtórnych oraz zwiększy popyt na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu.
Ze względu na niski poziom selektywnej zbiórki opakowań u źródła i wynikającą z niego niską jakość materiałów surowcowych, najefektywniejszym zdaniem Komisji Europejskiej mechanizmem do poprawy efektywności w tym zakresie jest Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta, która wesprze finansowo rozwój systemu. W rekomendacjach pojawia się także tworzenie systemów depozytowych, które pozwalają na uzyskanie czystego surowca. Niezależnie od już wydanych rekomendacji Komisja Europejska pracuje nad stworzeniem nowych wytycznych, dotyczących systemów selektywnej zbiórki i sortowania odpadów, celem zdynamizowania procesu pozyskiwania dobrej jakości odpadów, stanowiących podstawę do uzyskania wartościowych i pożądanych na rynku surowców wtórnych.
Ważnym elementem ograniczającym masę generowanych odpadów ma być promocja dostępu i spożycia wody z sieci wodociągowej, przez co zredukowana ma zostać ilość butelek PET wprowadzanych na rynek, zaś kryteria wynikające z Zielonych Zamówień Publicznych i Ecolabel mają za zadanie promować produkty i opakowania wielokrotnego użytku.
Wraz ze strategią w dziedzinie tworzyw sztucznych Komisja Europejska przyjęła ramy monitorowania obejmujące zestaw dziesięciu kluczowych wskaźników, które odnoszą się do każdego etapu cyklu życia produktu lub opakowania. Celem ich opracowania jest pomiar postępów w procesie przechodzenia na gospodarkę o obiegu zamkniętym na szczeblu unijnym i krajowym w każdym państwie członkowskim.
Komunikat KE_strategia_tworzywa_16_01_2018_IP-18-5_PL
